23 oktober 1988: Rampenplannen Borssele werken niet
|
Zoeken: den, Urenco/UCN
Uitkomsten
- Installatie:
- een actie op, in, of in de onmiddellijke omgeving van een nucleaire installatie.
Geen verrijkt uranium voor Brazilië
Omdat UCN verrijkt uranium wil leveren aan de militaire dictatuur in Brazilië demonstreren zo'n 250 mensen in Almelo bij de fabrieken aan de Bornseweg. Vooral de PPR, die sterk vertegenwoordigd is in de lokale milieuraden, is ook landelijk actief rond dit thema. Toch gaat het in de speeches vooral over het feit dat uitbreiding 700 miljoen gulden gaat kosten en dus het argument van werkgelegenheid onzinnig wordt genoemd (‘Werkgelegenheid zonder radioactiviteit’). De politieke implicaties rond de levering en de internationale samenwerking, belangrijk voor de landelijke PPR, worden vrijwel niet benoemd. Toch lijkt ook de oppositie in de PvdA tegen de uitbreiding te groeien, zeer tegen de zin van minister-president Den Uyl in.
Geen levering verrijkt uranium aan Brazilië
De eerste grote demonstratie tegen de Ultracentrifugefabriek Nederland. Ongeveer 10.000 mensen komen naar Almelo om te protesteren tegen de uitbreidingsplannen van de verrijkingsfabriek, hoewel demissionair-premier Den Uyl de dag er voor meedeelde, dat de uitbreiding uitgesteld wordt. Die uitbreiding van de verrijkingscapaciteit moet plaats vinden voor o.a. een nieuw contract met Brazilië over de levering van verrijkt uranium. Dat land (een militaire dictatuur) is bezig de 'order van de eeuw' te bestellen in West-Duitsland (een aantal kerncentrales en een opwerkingsfabriek) en met het verrijkt uranium zijn ze dan technisch in staat atoombommen te maken.
Het personeel van de UCN plaats die dag een grote advertentie in de dagbladen, waarin ze meedelen zich bedreigd te voelen door de tegenstanders/sters van het project. Die zouden, aldus de advertentie, geen juist inzicht hebben óf volstrekt onware feiten hanteren in hun motivatie.
Op Binnenhof tegen UCN
‘Enkele honderden’ mensen demonstreren op het Binnenhof in Den Haag. Aanleiding zijn de debatten de dagen erna over de uitbreiding van de uraniumverrijkingsfabriek in Almelo van UCN. UCN is het Nederlandse deel van Urenco. Er wordt een verklaring voorgelezen en aan CDA’er Van Houwelingen (tegenstander van de uitbreiding) overhandigd. De verklaring is opgesteld door het Landelijk Energie Komitee samen met 27 andere organisaties. Het gaat vooral in op de gevolgen van het leveren van verrijkt uranium aan Brazilië; de belangrijkste reden waarom UCN uitgebreid moet worden, en concludeert: “Een werkelijke daad tegen de verspreiding van atoomwapens is noodzakelijk: Geen uitbreiding van de ultracentrifuge in Almelo”.
Na het voorlezen vertrekken delegaties naar de Britse en West-Duitse ambassades (naast Nederland de andere deelnemende landen in Urenco).
"Vasten tegen verrijking"
In de Kloosterkerk in Den Haag, vlak bij het Binnenhof, start een groep mensen op zondag 29 januari met een vastenactie tegen de mogelijke uitbreiding van de UCN en de levering van verrijkt uranium aan (militaire dictatuur) Brazilië. Het merendeel van de mensen die vasten “wordt geïnspireerd door de bijbelse boodschap en wij vertrouwen erop velen van U op grond van deze gemeenschappelijke achtergrond aan te kunnen spreken”, staat er in een verklaring aan Tweede Kamerleden. “Zeer ernstig vinden wij ook dat het kernenergieprogramma van de Braziliaanse militairen ten koste gaat van de armen in Brazilië. Dit bezwaar lijkt in Uw overwegingen nauwelijks een rol te spelen.”
Door allerlei moties (o.a. van dissidente CDA-er Van Houwelingen) wordt er vooraleerst geen definitieve beslissing genomen en in de loop van de week wordt de actie gestopt.
Locale Actiedag: tegen UCN & Windscale
Om na de grote demonstratie begin maart in Almelo de druk op de ketel te houden, wordt er een lokale actiedag georganiseerd. In zo'n 16 steden vinden activiteiten plaats, waaronder op een aantal plaatsen acties.
De Stroomgroep Den Haag organiseert een demonstratie die o.a. langs de Britse Ambassade gaat waar solidariteit wordt betuigd met een grote anti-Windscale demonstratie die op dat moment in London gehouden wordt. Bij het hoofdkantoor van de UCN eindigt de tocht met straattheater. Daar wordt ook een verklaring met de bezwaren tegen de verrijkingsfabriek voorgelezen.
Demonstratie tegen Urenco in Den Haag
De laatste grote demonstratie voor de Tweede Kamerdebatten over de uitbreiding van de UCN en de leverantie aan Brazilië vindt dit keer echter niet in Almelo maar in Den Haag. De deelname is groot: ongeveer 15.000 mensen lopen langs de ambassades van West-Duitsland, Groot-Brittannië (de partners van Nederland in Urenco) en Brazilië, waar Urenco verrijkt uranium aan wil leveren. Voor de ingewijden is het schisma in de beweging duidelijk tussen de politieke partijen en andere organisaties als veel demonstranten het binnenhof, het doel van de demonstratie, ‘rechts’ laten liggen en rechtstreeks naar het hoofdkantoor van Urenco lopen, waar de demonstratie wordt beëindigd.
Ruiten in uit solidariteit
In Den Haag wordt uit solidariteit met de blokkades bij de UCN in Almelo actie gevoerd bij het hoofdkantoor van Urenco. Ruiten worden ingegooid en daarna worden er potten verf de kantoren ingegooid.
Ondersteuning voor de poort van procedure tegen uitbreiding Urenco
Bij de Urenco-verrijkingsfabriek in Almelo demonstreren een kleine 100 mensen tegen uraniumverrijking en de verdere uitbreiding van de fabriek. Om 2 uur is het protest begonnen bij de Duitse Urenco vestiging in Gronau en vandaar vertrekken om 3 uur zo'n 20 mensen naar Almelo waar ze verwelkomt worden met koffie en gebak. De demonstratie is tevens ter ondersteuning van het beroep dat aangetekend is tegen de vergunning voor uitbreiding van de verrijkingsfabriek en dat op 30 september dient voor de Raad van State in Den Haag. Toespraken gaan dan ook vooral daarover en over de relatie van Urenco met de kernwapenprogramma’s van onder andere Pakistan, Libië, Noord-Korea en Iran. In november doet de Raad van State uitspraak en vernietigd de uitbreidingsvergunning. Met de opkomst van ongeveer 100 mensen, is het een van de grootste demonstraties bij Urenco van de afgelopen jaren. Meer acties worden ter plekke aangekondigd o.a. op 9 oktober een grote demonstratie tegen de verrijkingsfabriek in het Duitse Gronau. Het lijkt er op dat er in het Oosten van het land, na jarenlange stilte weer meer mensen actief worden tegen de overal in de Euregio gevestigde nucleaire installaties.
"Selling Urenco means spreading nuclear bombs"
In mei was het Kabinet Rutte vrij onverwachts met het voornemen gekomen om het Nederlandse deel van Urenco te verkopen. Minister van Financiën Dijsselbloem schrijft dat nu de Britse overheid haar aandeel wil privatiseren, het geen zin heeft het Nederlandse deel in eigendom van het Rijk te houden. Nog maar enkele jaren daarvoor had het Rijk de laatste aandelen van UCN, het Nederlandse Urenco-deel, van het bedrijfsleven gekocht zodat het nu een 100% staatsbedrijf is. Op 5 december vindt er in het parlement een hoorzitting plaats waarin over de mogelijke verkoop van Urenco gepraat wordt. De antikernenergie-beweging vindt privatisering maar niets; weliswaar blijkt uit de geschiedenis dat staatseigendom geen garantie tegen misbruik is, maar een fabriek waar in principe kernwapenmateriaal geproduceerd kan worden in handen van het bedrijfsleven...? Buiten voor de ingang van het Tweede Kamergebouw demonstreren Nederlandse en Duitse activisten tegen Urenco: Niet verkopen, maar sluiten!