Dodewaard-2. De tweede massale blokkadeactie bij de kerncentrale in Dodewaard. Oktober '80 was Dodewaard-1. De actie is op een aantal onderdelen aangepast. Omdat het jaar daarvoor de afstand tussen tentenkamp en centrale veel te groot was, wordt er vrijdag al een terrein gekraakt op anderhalve kilometer afstand. Het is de bedoeling om op de toegangswegen onderkomens te bouwen, als beschutting tegen het weer en als versterking van de blokkades. De nieuwe waarnemend burgemeester Goldberg (3 burgemeesters in 1,5 jaar!), verklaard het gebied rond de kerncentrale als 'spergebiet': niemand mag zich daar bevinden. Het effectief blokkeren, zal onder geen enkele voorwaarde toegestaan worden.
Als zaterdagsmiddags massaal naar de centrale opgetrokken wordt, zijn er ongeveer 15.000 mensen. Het materiaal voor het bouwen van het huttendorp kan probleemloos meegenomen worden. Het wordt echter voornamelijk gebruikt om barricades te bouwen op de brug, vlak voor de ME'ers die daar opgesteld staan. De sfeer is goed als er, zonder zichtbare aanleiding, een gigantische hoeveelheid traangas in de mensenmassa geschoten wordt. Blinde paniek is het gevolg: mensen rennen over elkaar heen, worden in de prikkeldraad versperringen geduwd en zoeken kotsend een veilig heenkomen. "De pleuris breekt los. Je zag niets meer, je hoorde alleen maar overal om je heen geschreeuw en gekerm: 'Ik ga dood, ik ga dood', iedereen struikelde en drong, je kon geen kant op behalve van de dijk af, het prikkeldraad in. Maar als je in zo'n rol vast bleef zitten en de ME kreeg je te pakken was je ook niet jarig, dan bleven ze keihard doormeppen, in het prikkeldraad". Hierbij vallen de meeste gewonden: ruim 130, waarvan er 15 in het ziekenhuis behandeld moeten worden. De rest van de zaterdag en vooral de nacht van zaterdag op zondag wordt er fel gevochten.
Het geweld waarmee de demonstranten/es geconfronteerd worden is enorm: felle charges, veel gas, ook verspreid via spuitbusjes en een soort brandblusapparaten, arrestatieteams die niets en niemand ontziend om zich heen slaan, etc. Zodra er nieuwe barricades gebouwd zijn, komt de ME, met behulp van zwaar materieel, om ze te veroveren. Vluchten kan alleen maar door de akkers, weilanden en (soms) tuinen.
Zondag komen er 500 50-plussers naar de centrale om blijk te geven van hun solidariteit. Voor die gelegenheid gaat bij de ME het gevechtstenue uit en het 'vredestenue' aan.
Zondagavond is er een zwaaiactie bij het politiebureau in Zetten waar een deel van de arrestanten zit. Hierbij gaan enkele ruiten aan diggelen. In de nacht van zondag op maandag trekt de ME zich op eens terug tot op het kerncentraleterrein. Als er daarop een menselijke blokkade op de brug wordt gevormd, de pers weg is en er steeds meer actievoerders/sters bij komen, wordt er opeens genadeloos op de zittenden ingeslagen.
Maandagmorgen komen de eerste berichten over 'boze buurtbewoners' die het tentenkamp willen gaan ontruimen. Verhalen over knokploegen die demonstranten/es aanvallen doen de ronde. Besloten wordt om onder deze dreiging de blokkades tijdelijk op te heffen. Door een illegale zender, die zich 'De Stem van de Volksunie' (de Volksunie was een extreem-rechtsepartij) noemt, wordt opgeroepen tot het 'verjagen' van de actievoerders/sters. Maandagavond om een uur of negen (Ad Appel in dagblad De Waarheid): "Terwijl de landelijke vergadering besprak hoe de schade aan de boeren vergoed zou worden, had er op het dorpsplein van het buurtschap Wely een samenscholing van zo'n 300 opgehitste plattelanders plaats. Ze waren door het dolle heen en wilden het liefst meteen het kamp platbranden, volspuiten met gif en hun geweren halen. De meeste aanwezigen waren met auto's gekomen. Ze kwamen van ver buiten Dodewaard." De groep heeft duidelijk de instemming van en wordt opgehitst door waarnemend burgemeester Goldberg. Ze mogen de geluidsinstallatie van de politie gebruiken. Goldberg laat weten dat de grens van de openbare orde ruimschoots overschreden is door de actievoerders/sters en overhandigt persoonlijk een 'ultimatum' van de 'bewoners' aan het tentenkamp. In dat ultimatum staat dat het kamp dinsdagmiddag om 12 uur ontruimd moet zijn en dat Dodewaard in het vervolg verboden gebied is voor demonstranten/es. Onder druk van deze ontwikkelingen wordt besloten de actie te beëindigen.
De laatste groep die dinsdagsmiddags het kamp verlaat, wordt onder toezicht van de politie aangevallen door rechtse knokkers: 3 auto's worden vernield en een aantal mensen wordt in elkaar geslagen. Goldberg bedankt de groep 's avonds voor hun "beheerste en correcte optreden".

Bijlagen:

Ruim 90 mensen (veel meer dan verwacht door de korte voorbereidingstijd en de uitzending van de voetbalwedstrijd Nederland-West-Duitsland), herdenken de ramp in Tsjernobyl bij de kerncentrale in Dodewaard. Ook onder het motto: 'Draag je eigen steentje bij' wordt door iedereen kartonnen dozen opgestapeld voor de toegangspoort. De muur (2 meter hoog en 10 meter lang) onttrekt de kerncentrale aan het oog en wordt na een uur in brand gestoken. Doordat de demonstranten allemaal lichtgevende doodshoofdmaskers op hebben, is het een zeer indrukwekkend gezicht. De bedrijfsbrandweer doet verwoede pogingen het vuurtje uit te krijgen, hetgeen maar matig lukt. De ruimschoots aanwezige politie grijpt niet in. Veel herinneringen aan de actie in 1981 als de brandweer poederblussers inzetten en het weer lijkt of traangaswolken de kerncentrale omhullen

Bijlage:

De regering besluit dat de kerncentrale Dodewaard door mag draaien met een gedoogvergunning, nadat de Raad van State de exploitatievergunning heeft vernietigd. Er is volgens de RvS geen inspraakronde geweest en ook geen veiligheidsonderzoek. Als reactie op het niet sluiten van de centrale blokkeren 20 activisten de toegangspoort. De politie grijpt niet in omdat de blokkade zich beperkt tot 1 weghelft.

Op 12 januari zijn ze in Brussel tegen kernenergie en kernwapens gaan wandelen en via Engeland en Frankrijk zijn ze in maart in Nederland aangeland. Het is een groep van zo’n 80 wandelaars die in totaal 1500 km gaan lopen en op 12 oktober in Moskou aan willen komen. De actie ‘Walk For a Nuclear-Free Europe’ is georganiseerd door For Mother Earth. Op 18 maart zijn 150 wandelaars en sympathisanten bij de kerncentrale van Dodewaard. Een delegatie krijgt een gesprek (wat niets oplevert) met de directeur, terwijl de overigen zich vermaken voor de hoofdpoort, waardoor het verkeer in en uit de centrale voor een middag stil ligt. De politie grijpt niet in, en de sfeer is zeer vriendelijk.

Bijlage: