26 april 1990: Geld over de balk smijten in Dodewaard
|
Zoeken: demonstratie, Arnhem
Uitkomsten
- demonstratie:
- Het lopen van een (van te voren astgestelde) route
Protest tegen KSTR
De gelegenheidsgroep 'Paarse September' protesteert tegen de KSTR, de KEMA Suspensie Test Reactor. In een grote fontein in de Arnhemse binnenstad worden protestborden geplaatst en het water is voor deze gelegenheid paars gekleurd. De groep verklaart dat de bevolking aan groot gevaar wordt bloot gesteld als de reactor in bedrijf wordt genomen. De KSTR wordt in mei 1974 in bedrijf genomen en in 1977 stil gelegd. De vergunning, geldig voor drie jaar, wordt in juli 1978 door de Raad van State nietig verklaard. De Staat, in de persoon van minister Lubbers, heeft de procedure echter zolang vertraagd dat de reactor al voor de uitspraak is stilgelegd. Achteraf blijkt dus dat de reactor illegaal is geweest.
Locale Actiedag: tegen UCN & KEMA
Om na de grote demonstratie begin maart tegen de UCN in Almelo de druk op de ketel te houden, wordt er een lokale actiedag georganiseerd. In zo'n 16 steden vinden activiteiten plaats, waaronder op een aantal plaatsen acties.
In Arnhem is op deze actiedag al vroeg een manifestatie op de Korenmarkt waarna een demonstratie naar het terrein van de KEMA volgt waar de belangrijkste kernenergie-lobby en industrie is gevestigd.
Na de slotmanifestatie aldaar gaan veel deelnemers op de fiets naar Dodewaard waar ze zich aansluiten bij de groep fietsers uit Nijmegen.
Geen vergunning KEMA! Geen zand erover!
In Arnhem nemen ruim 500 mensen deel aan de door 'KEMA=Afkeur' georganiseerde demonstratie onder de leus "radioaktief afval - geen zand erover - Stop Kernenergie". De KEMA wil graag een nieuwe vergunning voor et experimenteren met radioactieve stoffen, maar langzamerhand wordt bekend hoe ze tot dan toe met radioactief afval is omgegaan. Op meerdere plekken op hun eigen terrein is radioactief materiaal begraven. Ongerustheid in de omringende wijk is groot door sterfgevallen van kinderen die vaak op het terrein speelden. Een aantal jaren later worden delen van het terrein afgegraven. Op het terrein staat een kleine proefreactor (de KSTR) waarover de onrust in de stad ook groot is.
Dodewaard-discussie in Provinciale Staten
Als in de Provinciale Staten van Gelderland een informatieavond gehouden wordt (in eerste instantie voor de statenleden) over de veiligheid van Dodewaard hebben ongeveer 50 mensen zich opgesteld om te protesteren tegen het feit dat er geen discussie mag plaats vinden. Onafhankelijke wetenschappers mogen geen vragen stellen, en de door de minister gestuurde deskundigen mogen niet antwoorden op vragen die "vooruitlopen op de Brede Maatschappelijke Diskussie".
Enorme opkomst afsluitende demonstratie actieweek
Wat een afsluiting van een actieweek tegen kernenergie had moeten zijn, wordt een gigantisch protest tegen het politiegeweld in Dodewaard. Op de demonstratie in Arnhem naar de Arnhemse Instellingen (het centrum van de atoomlobby, met de SEP, GKN, KEMA, etc) worden tussen de 5 en 15.000 mensen verwacht. Het werden er ruim 40.000! Het is daarmee meteen één van de grootste demonstraties tot dan toe ooit in Nederland gehouden. Twee dagen voor de demonstratie zet Milieudefensie een advertentie met een oproep om naar Arnhem te komen in landelijke dagbladen. De gemeenteraad van Arnhem reageert furieus: het zou oproepen tot geweld. [lees advertentie]
Dankzij het de-escalerend beleid van de politie (alleen 'platte petten' als begeleiding, geen zichtbare aanwezigheid van de ME), wordt het een geweldloze afsluiting. Eén van de spandoeken (over de minister van Binnenlandse Zaken Ed van Thijn) in de demonstratie: 'Tussen haakjes meneer van Thijn, worden na de gasspuitbussen en de gasblussers straks de gaskamers weer ingevoerd?'
Iemand van de persgroep van de Dodewaard-actie: "Hier is wel gebleken dat we het in Dodewaard voor onze zaak echt niet hebben verknald. Steeds meer mensen laten zich niet meer inpakken door abstracte begrippen als 'aantasting van de rechtsstaat'. Zij hebben gezien dat het geweld dat in Dodewaard tot een uitbarsting is gekomen steeds aanmerkelijk meer bepaald is geweest door de overheid dan door de demonstranten".
De twee Dodewaard-gaat-Dicht! acties (in '80 en '81) hebben de overheid in totaal 5,5 miljoen gulden extra gekost, waarvan 4,7 miljoen gulden voor de inzet van extra politie.
Dodewaard: 'Niet oplappen maar opdoeken'
'Niet oplappen, maar opdoeken'. Onder dit motto is er een demonstratie in Arnhem tegen de reparatie van de kerncentrale in Dodewaard. De demonstratie is in Arnhem bij het terrein van de Arnhemse Instellingen (SEP, KEMA, etc.) een machtig bolwerk van de atoomlobby én de plaats waar de directie van de kerncentrale zetelt.
De reparatie waar de protesten zich vooral tegen richten, behelst het vervangen van een koelwaterinlaat aan het reactorvat, een zeer moeilijke, dure en gevaarlijke operatie. De plek is zó radioactief besmet dat de reparatie op afstand moet gebeuren. De centrale ligt er drie maanden voor stil.
1500 mensen blokkeren enige tijd de hoofdpoort van de KEMA en dringen door tot op het terrein, waar ze worden tegen gehouden door agenten met honden. Na afloop is er een manifestatie in de Stokvishal waar het startsein wordt gegeven voor het weigeren van een deel van de elektriciteitsrekening, om de maatschappijen onder druk te zetten hun aandelen in de GKN te verkopen en te stoppen met kernenergie.
Jodiumpil als zoethoudertje
Tijdens een feestje in Arnhem van de GKN wegens haar 25-jarig bestaan en het 20 jarig bestaan van de kerncentrale in Dodewaard, delen actievoerders 'een bittere pil' uit. Actievoerders met doodshoofden vragen zich af of er wel wat valt te vieren. Aan deelnemers werden jodiumpillen uitgedeeld; "het zoethoudertje van de jaren negentig". "Ze zijn nog lang niet van ons af", zo besluiten de actievoerders.
Vijf jaar Tsjernobyl
Precies 5 jaar na het ongeluk in de kerncentrale van Tsjernobyl, wordt er in Arnhem een ‘dodenmars’ gehouden met als eindpunt de KEMA. Bij de hoofdpoort werden door de ongeveer 250 deelnemers kruisen geplaatst met namen van plaatsen waar zich ongelukken in kernenergie-installaties hebben voorgedaan. KEMA doet nog steeds kernenergieonderzoek en de op hetzelfde terrein gevestigde SEP (de Samenwerkende Elektriciteitsproducenten) is ook een fervent voorstander van nieuwe kerncentrales.
Groene imago Essent aanfluiting
Onder het motto "Essent's groene imago is een aanfluiting" fluiten Greenpeace activisten de aandeelhouders van Essent uit. Ze delen gele fluitjes -met daarop het stralingsteken- uit aan de aandeelhouders op weg naar hun jaarlijkse vergadering. Energiebedrijf Essent is voor de helft eigenaar van de kerncentrale in Borssele. De kerncentrale heeft enige maanden geleden opnieuw een opwerkingscontract getekend voor het kernafval. Essent is daardoor medeverantwoordelijk voor de enorme vervuiling die opwerking oplevert. Haar groene imago is alleen daarom al een aanfluiting.
Oproep aan aandeelhouders Essent: sluit Borssele
Hoewel de Essent aandeelhoudersvergadering in het teken staat van het salarisniveau, vragen WISE en Natuur en Milieu ook aandacht van de in grote getale gekomen aandeelhouders voor een andere kwestie: de sluiting van de kerncentrale in Borssele. Essent is voor 50% eigenaar van de kerncentrale en de aandeelhouders van Essent zijn gemeentes en provincies. Aan de aandeelhouders wordt een brief uitgedeeld waarin ze gevraagd wordt akkoord te gaan met sluiting en van de overheid in ruil daar voor geld te krijgen om te investeren in werkelijk duurzame energievoorziening.