1 januari 1975: Jaar tegen kernenergie
|
Zoeken: tegen, Amsterdam
Uitkomsten
"Stop A-bom-proeven aan de Kruislaan"
Tientallen 'Amsterdamse mannen en vrouwen, onder wie vele jongeren' besluiten 'spontaan' de drukke Swinkelstraat in Amsterdam-Oost te blokkeren. Het gebeurt tijdens de derde demonstratie tegen Kistemaker's plannen nu onder het motto: 'Geen hulp aan de Duitse Wehrmacht'. Automobilisten zijn boos, maar, aldus De Waarheid 'toen zij echter de aard van de stagnatie ontdekten, wijzigde hun oordeel'. Na een kwartier scanderen "Stopt A-bom-proeven aan de Kruislaan" wordt de blokkade opgeheven.
Voor een Atoomvrij Nederland
In Amsterdam demonstreren duizenden onder het motto: "Voor een Atoomvrij Nederland - Geen hulp aan Duitse Revanchisten." Het is het slot van de CPN campagne rond Prof. Kistemaker die bij FOM onderzoek doet naar het verrijken van uranium in samenwerking met (of in opdracht van?) Duitse bedrijven. Al een maand lang wordt Kistemaker fel op z'n huid gezeten door de CPN en enkele dagen daarvoor had hij gepoogd het fototoestel afhandig te maken van een fotograaf van het communistische dagblad De Waarheid.
Hoewel de CPN deze acties niet als verzet tegen kernenergie ziet, zijn ze dat natuurlijk wel en tonen goed de verbinding aan tussen het militaire en het civiele gebruik van kernenergie. Het vreemde is dat de CPN zich pas eind jaren zeventig principieel tegen kernenergie uitspreekt. Deze acties (en ook die tegen de kweekreactor Kalkar jaren later waarin de CPN ook erg actief was) zijn vooral gericht tegen het mogelijk worden van de Duitse atoombom, omdat Duitsland door verrijking en kweekreactoren de beschikking krijgt over de grondstoffen voor kernwapens.
Tegen Kalkar en nieuwe kerncentrales
Een demonstratie tegen de bouw van nieuwe kerncentrales en tegen de bouw van de snelle kweekreactor in het West-Duitse Kalkar. Ongeveer 1000 mensen, voor een deel luguber uitgedost, nemen aan deze, in Amsterdam gehouden betoging, deel.
Locale Actiedag: Amsterdam tegen UCN
Om na de grote demonstratie begin maart tegen de UCN in Almelo de druk op de ketel te houden, wordt er een lokale actiedag georganiseerd. In zo'n 16 steden vinden activiteiten plaats, waaronder op een aantal plaatsen acties.
In Amsterdam vindt, in samenwerking met een 20-tal plaatselijke politieke, derde wereld en milieuorganisaties, een grote manifestatie plaats in de Amstelkerk met sprekers, film en toneel. Daarvoor zijn er, om de aandacht op het ultracentrifugeproject te vestigen, op verschillende locaties in de stad ‘informatie-optochten’ met straattheater, muziek en allerlei objecten.
Demonstratie Watergraafsmeer tegen versneller
Ongeveer 100 mensen demonstreren bij het Instituut voor Kernfysisch Onderzoek (IKO-omgenoemd tot NIKHEF – Nationaal Instituut voor Kernfysica en Hoge Energie Fysica) aan de Oosterringdijk in Amsterdam. Aanleiding is het in gebruik nemen door het instituut van een 'lineaire versneller'. Er bestaat al een poos onrust over de plannen. De bewoners/sters vrezen dat hierdoor gevaar van radioactieve straling voor de omgeving ontstaat.
Er is als een soort bemiddelingspoging een rapport opgesteld over de veiligheid van de versneller en de straling die vrijkomt. Daaruit blijkt dat er best wat mis kan gaan, maar dat het personeel daarvan het eerst de gevolgen ondervindt en er dus geen reden voor grote bezorgdheid is. ARAG Watergraafsmeer (de Anti-RadioAktiviteits Groep) is niet onder de indruk van de conclusies. En gaat door met de acties. Zo zijn er ook leuzen geschilderd op de gebouwen. NIKHEF geeft toe dat meer dan de toegestane hoeveelheid straling opgelopen kan worden, maar “dan moet je wel het hele jaar in een tentje naast het hek gaan zitten”.
Wantrouwen en protest tegen NIKHEF
In Amsterdam-Oost is al enige tijd veel onrust over het Wetenschappelijk Centrum Watergraafsmeer waar ook het Nikhef gevestigd is; het Nationaal Instituut voor Kernfysica en Hoge Energie Fysica.
Aan de vooravond van de officiële opening op woensdag 20 mei, vindt op dinsdagavond opnieuw een demonstratie bij het Nikhef plaats. Het gaat deze keer vooral om de nieuwe deeltjesversneller. Bij de splijting van de atoomkernen die dan plaats vindt, komt straling vrij. Tien keer zoveel als in een kerncentrale, zegt de buurt en ver boven de toegestane norm van 150 millirem per jaar. Ook zijn ongelukken niet uit te sluiten en heeft het instituut al een geschiedenis van onzorgvuldigheid. Al eind jaren 50 zorgden artikelen over misvormde kikkers in een sloot vlak bij het terrein voor veel opschudding. Veel van de officiële feestelijkheden ter gelegenheid van de opening van enkele nieuwe onderdelen van het NIKHEF zijn in de week ervoor niet door gegaan omdat de politie “niet de gewenste orde, rust en ontspannen sfeer kan garanderen”. Een symposium op de UVA wordt verstoort wanneer er een verklaring wordt voorgelezen. Eerder die week wordt een symposium verstoort. Een blokkade en bezettingsactie, georganiseerd door de Amsterdamse Basisgroepen bij de officiële opening door Pais, de minister van Onderwijs en Wetenschappen, op 20 mei gaat niet door omdat de actie is uitgelekt en er volop ME aanwezig is.
Veel mensen bij demonstratie tegen dumpingen
Duizend mensen demonstreren in Amsterdam tegen de dumpingen. De opkomst is groot, gezien de korte voorbereidingstijd en minimale aankondiging. In tegenstelling tot de verwachtingen, een gezellige wandeling van de basisgroepen, wordt het een volwassen demonstratie met sprekers aan het eind.
Na de demonstratie gaan een aantal mensen naar Krasnapolsky, waar een verkiezingsbijeenkomst van het CDA plaats vindt. Er wordt gezongen: "Dump het CDA, dump de bijbel; geen atoomafval in zee!"
Bezetting Brits consulaat tegen dumpingen
Omdat Groot-Brittannië door gaat met het in zee dumpen van radioactief afval (in 1983: 150.000 curie's), wordt het Britse consulaat in Amsterdam met een bezoek vereerd. terwijl buiten de rotte vis op de stoep wordt gegooid, is er binnen een bezetting. Als de politiemacht zo groot is geworden dat ze getalsmatig in de meerderheid zijn, wordt de bezetting opgeheven.
Dag tegen multinationals
In het kader van de 'Dag tegen multinationals', een wereldwijd initiatief van vooral anti-militaristische en anti-imperialistische groepen, wordt in Amsterdam ook actie gevoerd bij het kantoor van Comprimo. Dit bedrijf is een belangrijke lobbyist voor de nieuwe kerncentrales. Het is een ingenieursbureau en een samenwerkingsverband van RSV, Shell, VMF en SHV. Bij het kantoor worden ruiten ingegooid.
Nu brand bij Nucon
De "neven en nichten van Jhr.Mr. de Brauw' stichten brand in het kantoor van Nucon in Amsterdam, omdat het bedrijf betrokken is bij Kalkar en de lobby voor nieuwe kerncentrales. Hoewel duidelijk is dat een grote meerderheid geen kernenergie wil, is er toch een besluit van het kabinet, en dat is "een klap in het gezicht van diegenen die nog een sprankje hoop koesterden voor de integriteit van de parlementaire demokratie". "De jarenlange strijd tegen kernenergie met alle denkbare legale middelen hebben we verloren," aldus de persverklaring. "Daarom blijft er voor ons nog maar een weg open (…): Dat is de weg van het effektieve verzet. Wij roepen dan ook een ieder op om autonome strijdgroepen te vormen en toe te slaan bij instanties die ons kernenergie door de strot willen drukken".