4 juli 1996: Protest tegen congres over nieuw type kerncentrale
|
Zoeken: anders, nl
Uitkomsten
ANVJ tegen ultracentrifuge en duitse atoombewapening
Het Algemeen Nederlands Jeugd Verbond de jongeren-afdeling van de Communistische Partij Nederland (CPN) heeft in de jaarlijkse Pinksteracties ook aandacht voor "het Kistemaker projekt": de verrijking van uranium door middel van ultracentrifuges. Niet lang daarvoor is besloten dat de proeffabriek in Almelo gebouwd moet worden. De ANVJ is bang voor het project want "het stelt de Westduitse revanchisten in staat om goedkoop aan atoomwapens te komen". Maar het hoofdthema van de activiteiten, die bestaan uit een estafette naar het Zuid-Limburgse Brunssum waar het NAVO-hoofdkwartier moet komen, en een aantal demonstraties verspreidt door Nederland, is de eis van een "onafhankelijke Nederlandse politiek". In de vergunning voor de demonstratie in Utrecht op zondag 25 mei, staat dat "uitsluitend de volgende leuzen mogen worden gebruikt". Dan volgt een lijst met 14 goedgekeurde leuzen, waaronder "Ultra-centrifuge niet in Duitse handen" en "Kistemaker bommenmaker".
Kalkar-heffing
In 1973 wordt het wetsontwerp 'financiering ontwikkeling snelle kweekreaktor' door min. Langman (EZ) ingediend. In maart en april wordt het behandeld in de kamer en wordt het wetsontwerp aangenomen met de stemmen van PvdA, PPR, CPN, D'66, PSP en de Boerenpartij tegen. Deze wet regelt hoe Nederland haar bijdrage aan de kweekreactor in Kalkar zal betalen: met een extra heffing van 3% op ieders elektriciteitsrekening.
Deze heffing die per 1 juli 1973 in gaat is een belangrijke accelerator in het verzet tegen kernenergie in Nederland. Al snel weigeren mensen die bijdrage te betalen en er ontstaan veel plaatselijke groepen die protesteren en verzet organiseren tegen Kalkar en de heffing. In totaal zullen duizenden mensen (en organisaties, politieke partijen en zelfs tientallen gemeenteraden) weigeren die 'kalkar-heffing' te betalen; vele individuen worden door de elektriciteitsmaatschappijen afgesloten.
De regering moet al snel bakzeil halen; al in 1974 schrijft Lubbers (minister EZ in kabinet Den Uyl) in de Energienota dat, hoewel de beslissing pas kort geleden is genomen "er nu reeds aanleiding (is) dit project en de toekomst daarvan opnieuw op zijn verdiensten te bezien". Hij kondigt aan dat de heffing per 1 januari 1977 beëindigd wordt, hoewel als einddatum 1-1-1980 wordt genoemd in de wet van 1973. Lubbers stelt ook een fonds in waar weigeraars hun geld op kunnen storten en haalt hiermee voor een deel de angel uit de strijd. Maar de kiem van een brede anti-kernenergie beweging is dan al gelegd.
In 1972, toen Nederland besloot mee te doen was het de planning dat de bouw in 1973 begon en de kweekreactor in 1978 geopend zou worden. De kosten zouden (incl. inflatie) fl. 1,5 miljard zijn. Nederland zou daarvan 212 miljoen betalen. De bouw begon op 24 april 1973 en was in 1985 voltooid. Het was wachten op de laatste vergunningen. Maar Kalkar werd, na een beslissing in 1990 van de Duitse regering om de reactor niet in gebruik te nemen, verkocht en is nu een (slecht lopend) pretpark. De totale bouwkosten worden geschat op ruim 10 miljard gulden (4, 5 miljard euro).
Pamflet bij grensovergangen
Bij grensovergangen bij Nijmegen en Arnhem wordt door jongeren van de ANVJ actie gevoerd tegen de Nederlandse deelname aan het Kalkar project. Automobilisten krijgen pamfletten waarin wordt geëist dat het kabinet Den Uyl zich terugtrekt uit het project "dat als plutoniumverschaffer tegemoet komt aan de revanchistische krachten in West-Duitsland".
'Bloed gezien?'
De KRO zendt de gedramatiseerde documentaire 'Bloed' uit. Het is een verfilming van het gelijknamige boek van Roel van Duyn. De film gaat over Kalkar maar de kweekreactor wordt niet door natrium gekoeld maar door bloed. Iedere burger is verplicht bloed te geven. Een aantal wetenschappers van de RCN (later ECN) werkt mee aan de documentaire en krijgen als 'dank' een boze brief van de directie daar over.
Op maandagmorgen 26 januari, de morgen na de uitzending wordt de ‘landelijke treinenaktie’ gehouden, waarbij op de 12 grootste treinstations door de stroomgroepen Stop Kalkar in totaal 11 duizend stencils ('Bloed' gezien?) worden uitgedeeld over Kalkar en de acties van de Stroomgroepen.
Eerste demonstratie Kalkar
De eerste demonstratie in Kalkar hoort wel degelijk in deze lijst. Hoewel die plaats vindt in Duitsland, is de demonstratie georganiseerd door (vooral) het Amsterdamse Anti-Kalkar Komitee en wordt vrijwel uitsluitend bijgewoond door mensen uit Nederland. In Duitsland is de anti-kernenergiebeweging absoluut niet bezig met de bouw van de snelle kweekreactor. In totaal nemen ongeveer 10.000 mensen deel aan de protestbijeenkomst op het marktplein van het dorp. Deze grote opkomst zorgde ervoor dat meer Duitse groepen met Kalkar bezig gingen.
Er is ook kritiek op de demonstratie: het wordt teveel gedomineerd door politieke partijen (het Anti-Kalkar Komitee bestaat alleen uit politieke partijen) en vooraf is er weinig inhoudelijke informatie gegeven. Groepen uit Nijmegen (waar een grote anti-Kalkar beweging is) besluiten 10 dagen van tevoren toch niet mee te doen: ze roepen hun achterban niet op te gaan en organiseren geen bussen.
Nep-reportage over diefstal plutonium
Is het een actie? We denken van wel. Iedereen doet het op een manier waar hij/zij goed in is. Het is een fake-brief die voor opschudding zorgt, maar dan op de radio. Het KRO-programma ‘Voer voor vogels’ zend een reportage uit over een overval op een transport van plutonium in de VS. De bende zou, zo wordt gesuggereerd, het plutonium gebruiken om “ergens op aarde haar eisen af te dwingen”. Politici die op het punt stonden commentaar te geven op de berichten en toen merkten dat het verzonnen was, reageerden verbolgen. “Met dit soort ernstige zaken mag je geen grapjes maken”, aldus de fractie-specialist ‘atoomzaken’ van de VVD. Naar verluidt bellen duizenden luisteraars naar de KRO. (Link naar omschrijving van de uitzending in het Omroeparchief Beeld en geluid)
Jaar tegen kernenergie
De Landelijk Stroomgroep Stop Kalkar roept 1975 uit tot het Jaar Tegen Kernenergie. In dat jaar moeten zoveel mogelijk maatschappelijke organisaties overgehaald worden om gezamenlijk acties te ondernemen. Vooral de bouw van Kalkar, uraniumaankopen en de officiële voorlichting rond kernenergievraagstukken moeten dat jaar op extra aandacht rekenen. Dit uit zich in het opzetten van tientallen plaatselijke groepen, het geven van talloze informatieavonden, het schrijven van boeken, brochures en ingezonden artikelen, en het organiseren van symposia (hieronder affiches over drie ervan) etc. Al deze dingen zorgt voor een aanloop naar de beweging en het enorm winnen aan invloed. Vreemd genoeg vinden er dat jaar geen (door ons traceerbare) acties plaats.
Bijlagen:
Boycott reactorvaten voor Zuid-Afrika
De industriebond NVV (later samen met NKV tot FNV gefuseerd) besluit haar leden op te roepen tot een boycot van eventuele opdrachten tot het bouwen van reactorvaten voor Zuid-Afrika. Al sinds juli 1974 is er sprake van levering van 2 reactoren door het consortium RSV/VBB/Comprimo aan de Zuid-Afrikaanse elektriciteitsmaatschappij Escom. Het kabinet moet beslissen over een kredietgarantie voor de order en heeft het daar moeilijk mee. Vooral de PPR en later ook de PvdA (in het eerste kabinet Den Uyl -PvdA, PPR en KVP) willen niet. Lubbers (Min. EZ) zegt af te treden als de kredietgarantie niet door gaat. Het kabinet kan geen beslissing nemen en laat dead-line na dead-line verlopen met uitstel vragen. De order wordt uiteindelijk begin juni 1976 gegund aan Framatome. Lubbers treedt echter niet af.
Zes dagen lopen tegen kernafval
Demonstranten houden een zes dagen durende protesttocht van Groningen naar Den Haag, uit protest tegen de plannen tot proefboringen voor de mogelijke opslag van radioactief afval in Noord-Nederland. De 12de komen ze aan in Den Haag en bieden PvdA-kamerlid Meijer hun schoenen, een miniboortoren en een vat 'radioactief afval' aan. De standpunten van politieke partijen in Den Haag wijken af van die in de Noordelijke provincies waar alle partijen unaniem tegen proefboringen zijn.
'Wij sluiten Dodewaard per girokaart'
Op 1 oktober beginnen de ongeveer 150 ‘Dodewaard-gaat-dicht!’basisgroepen met de Giroblauw-actie: om de elektriciteitsbedrijven onder druk te zetten wordt de elektriciteitsrekening moeilijk betaald (in 2 keer onder vermelding van Stop Kernenergie bijvoorbeeld). Dit moet met de verwerking van de betalingen zoveel overlast opleveren dat de administratie wordt ontwricht en elektriciteitsbedrijven hun aandeel in de kerncentrale Dodewaard gaan heroverwegen. De ongeveer 4,5 miljoen houders van een girorekening worden met pamfletten en kranten opgeroepen met de actie mee te gaan doen. Veel plaatselijke groepen zullen dat ondersteunen met acties tegen de provinciale en lokale energiebedrijven.
- 1
- 2
- 3
- 4
- volgende ›
- laatste »