22 juni 2005: Greenpeace boos: radioactief afval in Hofvijver
|
Zoeken: tegen, Installatie, 1980-1989
Uitkomsten
- Installatie:
- een actie op, in, of in de onmiddellijke omgeving van een nucleaire installatie.
- 1980-1989:
- de jaren in dit decennium
'Geest van Tsjernobyl' waart rond op terrein kerncentrale
'De Geest van Tsjernobyl' waart rond op het terrein van de kolen- en kerncentrale in Borssele. In alle vroegte worden drie punten bezet: de koelwaterinlaat van de kerncentrale en twee hoge opslagtanks op het terrein van de conventionele centrale. De beveiligingsdienst heeft niets in de gaten totdat de bezetting al lang een feit is en de autoriteiten wentelen zich in allerlei bochten om maar duidelijk te maken dat niemand op het terrein van de kerncentrale is geweest en dat dat ook niet mogelijk is. Ze vergeten er wel bij te zeggen dat de koelwaterinlaat een zeer essentieel onderdeel van de kerncentrale is. Ze voelen ook wel enige nattigheid, want enkele weken later wordt de omheining verbeterd. De politie treedt niet op tegen de bezetters/sters en om 12 uur 's middags wordt de actie beëindigd.
De actie is enerzijds bedoeld om de aandacht te vestigen op het OSART-rapport over de veiligheid van de kerncentrale en anderzijds als publiciteitsactie voor de grote, massale actiedriedaagse op 24, 25 en 26 april 1987, met een manifestatie, een demonstratie en een 28-urige blokkade als herdenking van het ongeluk in Tsjernobyl.
Het OSART-rapport is een onderzoek naar de veiligheid van Borssele door het Internationaal Atoom Energie Agentschap, in opdracht van de Nederlandse regering naar aanleiding van Tsjernobyl. Uit dat rapport blijkt dat er nogal wat gebreken zijn aan de kerncentrale; zo blijkt dat er niet genoeg brandstof zit in de noodaggregaten, dat er niet genoeg gasmaskers zijn, dat veel controlelampjes het niet doen, etc. De Nederlandse versie van het rapport wijkt op die onderdelen sterk af van de originele Engelse versie.
Protest tegen verrijken uranium uit Namibië
Activisten van de Basisgroepen tegen kerngeweld en militarisme sluiten de poorten van de Urenco fabrieken in Almelo af, omdat er een commissie van Economische Zaken van de Tweede Kamer langs komt. Helaas is materiaal om de sloten en kettingen door te knippen al binnen een half uur aanwezig. Ze protesteren tegen het verrijken door Urenco van uranium uit het door Zuid-Afrika bezette Namibië. Volgens een decreet van de VN is export van grondstoffen uit Namibie diefstal. Urenco, die het uranium verrijkt, zou zich daardoor schuldig maken aan heling.
'Gezond Verstand' begraven
Stop Borssele protesteert tegen het opstarten van de kerncentrale na de splijtstofwisseling; ze begraaft het Gezond Verstand en plaatst een grafsteen: "Hier rust onze Zorgeloze Toekomst. Zij verloor de strijd tegen de Macht van Politiek en Geld".
Actiedag mobilisatie Borssele-Dicht!
In een tiental steden worden van hoge gebouwen grote spandoeken uitgerold met daarop: Borssele Dicht! 24/26-4. Ook worden er aan omstanders stencils uitgedeeld over het actieweekend 1 jaar na Tsjernobyl in Borssele.
De organisatoren verwachten dat tussen de 2000 en 3000 mensen aan de 28-urige blokkade mee zullen doen. De kosten van de politie begeleiding worden nu al geschat op 1 tot 1,5 miljoen gulden. In het dorp Borsele zijn 1800 handtekeningen opgehaald uit protest tegen de overlast die de actie naar verwachting mee zal brengen. Vooral de afsluitende demonstratie op zondagmiddag baart de dorpsbewoners in verband met de zondagsrust grote zorgen. De organisatie verandert haar plannen en besluit de demonstratie niet midden in het dorp te laten beginnen, maar buiten de bebouwde kom.
'Nooit meer Tsjernobyl - Borssele dicht!'
Eén jaar na het ongeluk met de kernreactor in het Russische Tsjernobyl vindt een 28 uurs blokkade plaats van de kerncentrale in Borssele onder het motto: “Nooit meer Tsjernobyl - Borssele dicht!”. Dit is een van de grotere directe acties in de geschiedenis van de antikernenergie-beweging in Nederland.
Vanaf vrijdagmiddag 24 april wordt een tentenkamp ingericht. Zaterdagmorgen om 10 uur begint de 28-uurs blokkade van alle 10 (!) poorten van het complex. Bij het begin zijn ongeveer 2.500 mensen aanwezig, een aantal dat gestadig oploopt. ‘s Middags is er een onverwachte blokkade van de Pechiney fabrieken. Pechiney is hoofdafnemer van de stroom van Borssele, heeft contracten met een prijs ver onder de kostprijs (waardoor andere consumenten Pechiney subsidiëren), en het moederbedrijf is zelf ook betrokken bij verschillende onderdelen van de kernenergieketen. De politie, duidelijk niet voorbereidt, grijpt zeer hard in. Als het de ‘gewone platte pet’ niet lukt, wordt de ME ingezet om de blokkade te breken. De eerste stenen en kluiten aarde vliegen door de lucht. Maar uiteindelijk worden de activisten bij de fabriek verdreven. ‘s Nachts breken er bij de kerncentrale felle gevechten uit tussen een groep ‘autonomen’ en de ME. Er vallen veel gewonden onder de laatsten. Tot in september 1990 aan toe verschijnen er regelmatig artikelen in de pers over de gevolgen voor het peloton ME dat 's nachts 'de autonomen' tegenkwam. In een artikel in het Tijdschrift voor de Amsterdamse Politie van februari 1992 wordt onthuld dat er ME’ers klaar lagen met getrokken pistolen en karabijnen om demonstranten die door de ME-linie heen zouden breken neer te schieten.
Op het inderhaast bij elkaar geroepen overleg op zondagmorgen vroeg met vertegenwoordigers van alle blokkadegroepen, is veel kritiek op de rellen, maar iedereen wil wel doorgaan met blokkeren tot de afgesproken tijd. Zondag om 2 uur wordt de blokkade afgesloten met een demonstratie die (op aandringen van de dorpsbewoners die hun zondagsrust verstoort dreigen te zien) buiten het dorp begint. Ruim 5000 mensen nemen deel waarna de actie afgesloten wordt met een manifestatie op het tentenkamp. De ME dreigt nog even door haar aanwezigheid en de pogingen tot arrestaties het feest te verstoren. In totaal worden het actie-weekend 650 politieagenten ingezet. De hetze van de Telegraaf tegen de actie is weer ouderwets, het lukt ze al om van tevoren een subsidie (fl 1.000) van de gemeente Arnhem voor activiteiten rond 1 jaar Tsjernobyl, in een kwaad daglicht te stellen. De wethouder ziet zich bijna genoodzaakt af te treden.
'Is het hier oorlog?' in Dodewaard
Een korte blokkade van de kerncentrale in Dodewaard door de actiegroep 'Is het hier oorlog?'. Deze groep protesteert al sinds jaren tegen het militaristische karakter van de Nijmeegse 4-daagse. Sinds ze niet meer officieel deel mag nemen daaraan, lopen ze een alternatieve route. De blokkade van de 60 wandelaars duurt een half uur en door de aanwezige 10 agenten wordt niet ingegrepen.
'Drum Dodewaard dicht!'
Als ondersteuning van een proces door de Vereniging Milieudefensie tegen de Staat om de sluiting van de kerncentrale in Dodewaard af te dwingen, wordt door ongeveer 200 mensen een lawaaiactie gehouden voor de hoofdpoort. Ruim een uur lang wordt met trommels, olievaten en nog veel meer waar lawaai mee te maken valt, een oorverdovend spektakel geproduceerd: “Drum Dodewaard Dicht!”
Een uniek feit: voor het eerst in de geschiedenis was er een vergunning aangevraagd voor een dergelijke actie bij de kerncentrale Dodewaard (en verleend).
Rampenplannen Borssele werken niet
Op deze zondagmiddag is er een actie waar nog veel mensen lang glimlachend aan terug zullen denken. Plaats van handeling; de snelweg A-58 van Goes richting Bergen Op Zoom. Doel: het aantonen dat evacuatie van de Zeeuwse bevolking in geval van een ongeluk met de kerncentrale in Borssele onmogelijk is. Ruim 80 mensen van de groep ‘Nooit meer Tsjernobyl’ nemen deel aan de actie met groot materieel: 2 brandweerauto's, motoren, een ambulance en veel gevoel voor drama. Nagespeeld wordt een rampenplanoefening; al het Zeeland uitgaande verkeer wordt van de snelweg een parkeerplaats opgeleid en gecontroleerd op radioactiviteit en de inzittenden worden geënquêteerd, o.a. met de vraag: "Hoelang bent u de laatste 24 uur in kontakt met de buitenlucht geweest?". Op een normale niet al te drukke zondagmiddag blijkt er al snel een kilometers lange file te staan. Een deel van de actievoerders staat aan het einde van de parkeerplaats stencils uit te delen met daarin de inhoudelijke argumentatie tegen het houden van dergelijke oefeningen; ze zijn er alleen maar om de acceptatie van kernenergie te vergroten, terwijl er geen enkel reëel evacuatie-scenario te verzinnen is, daarom; Stop Kernenergie.
De actie is zo professioneel opgezet en uitgevoerd dat de politie denkt dat het om een echte oefening gaat en helpt het verkeer te regelen en na afloop zelfs helpt al het materiaal weer in de busjes te laden. Ook de meeste automobilisten zien 's avonds op het journaal pas dat het om een actie gaat.
Muur tegen Dodewaard
Ruim 90 mensen (veel meer dan verwacht door de korte voorbereidingstijd en de uitzending van de voetbalwedstrijd Nederland-West-Duitsland), herdenken de ramp in Tsjernobyl bij de kerncentrale in Dodewaard. Ook onder het motto: 'Draag je eigen steentje bij' wordt door iedereen kartonnen dozen opgestapeld voor de toegangspoort. De muur (2 meter hoog en 10 meter lang) onttrekt de kerncentrale aan het oog en wordt na een uur in brand gestoken. Doordat de demonstranten allemaal lichtgevende doodshoofdmaskers op hebben, is het een zeer indrukwekkend gezicht. De bedrijfsbrandweer doet verwoede pogingen het vuurtje uit te krijgen, hetgeen maar matig lukt. De ruimschoots aanwezige politie grijpt niet in. Veel herinneringen aan de actie in 1981 als de brandweer poederblussers inzetten en het weer lijkt of traangaswolken de kerncentrale omhullen