18 januari 1984: Stop bijdrage elektriciteitsbedrijf aan Dodewaard
|
Zoeken: 1
Uitkomsten
2500 bezwaarschriften tegen Borssele
Achtennegentig procent van de inwoners van drie dorpen in de omgeving van Borssele tekenen een bezwaarschrift tegen de in gebruik name van de kerncentrale. Een van de grote bezwaren is dat alle ter inzage gelegde veiligheidsrapporten in het Duits zijn. In totaal worden op 7 december 2500 bezwaarschriften tegen ingebruikname aan het ministerie van Economische Zaken aangeboden door Milieudefensie. Het totale aantal ingediende bezwaarschriften is 'niet te schatten'. En wordt door EZ een 'novum voor Nederland' genoemd. Hoewel in eerste instantie gedacht wordt dat die een flinke vertraging van het opstarten tot gevolg zal hebben, wordt al snel door gezegd dat "zeeland niet op uitstel hoeft te rekenen".
De centrale wordt in juni 1973 in gebruik genomen.
Evacuatieplan Borssele
Bewoners van Heinkenszand in de gemeente Borssele vinden 's morgens op de deurmat een brief met een deel (in het Duits) van een evacuatieplan voor een zelfde centrale als daar in aanbouw is. In Borssele is geen evacuatieplan en ook niet nodig voor het afgeven van de vergunning. De actiegroep "Borssele ad-hoc' hoopt op deze manier de bewoners in verzet te laten komen tegen de centrale.
Stencil voor kerkgangers
Bij het uitgaan van kerken in Borssele, 's Heerenhoek, Nieuwdorp, Middelburg, Vlissingen en Goes worden stencils uitgedeeld tegen de kerncentrale. Het is de eerste activiteit van het Moratorium Komitee Nederland in een week vol informatievoorziening. Het Komitee (ontstaan in Frankrijk en in veel Europese landen actief) pleit voor een moratorium van tenminste 5 jaar op het bouwen/in gebruik nemen van kerncentrales. In die periode moet er dan een serieuze discussie gevoerd worden over afremming van de energiegroei en over andere manieren om energie op te wekken.
Rampenzone kerncentrale Borssele
Als onderdeel van de Informatieweek Borssele is er op de zaterdag een ‘informatietocht Rampenzone kerncentrale Borssele’. Enkele tientallen mensen doen mee met de tocht door de zone van 20km rond de kerncentrale. Er is veel onrust over de veiligheid (een deel van de rapporten zijn alleen in het Duits beschikbaar) en over de rampenplannen (die eigenlijk ontbreken).
De activiteiten tijdens de informatieweek die zondags zijn begonnen met uitdelen van stencils bij de kerken worden georganiseerd door het Moratorium Komitee Nederland (i.s.m. onder andere Borssele ad hoc en de Werkgroep Kernenergie) die pleit voor het uitstellen van elke beslissing over kernenergie voor een periode van 5 jaar. Een maand later, op 19 juni, krijgt PZEM de vergunning om de kerncentrale in werking te stellen.
Kalkar-heffing
In 1973 wordt het wetsontwerp 'financiering ontwikkeling snelle kweekreaktor' door min. Langman (EZ) ingediend. In maart en april wordt het behandeld in de kamer en wordt het wetsontwerp aangenomen met de stemmen van PvdA, PPR, CPN, D'66, PSP en de Boerenpartij tegen. Deze wet regelt hoe Nederland haar bijdrage aan de kweekreactor in Kalkar zal betalen: met een extra heffing van 3% op ieders elektriciteitsrekening.
Deze heffing die per 1 juli 1973 in gaat is een belangrijke accelerator in het verzet tegen kernenergie in Nederland. Al snel weigeren mensen die bijdrage te betalen en er ontstaan veel plaatselijke groepen die protesteren en verzet organiseren tegen Kalkar en de heffing. In totaal zullen duizenden mensen (en organisaties, politieke partijen en zelfs tientallen gemeenteraden) weigeren die 'kalkar-heffing' te betalen; vele individuen worden door de elektriciteitsmaatschappijen afgesloten.
De regering moet al snel bakzeil halen; al in 1974 schrijft Lubbers (minister EZ in kabinet Den Uyl) in de Energienota dat, hoewel de beslissing pas kort geleden is genomen "er nu reeds aanleiding (is) dit project en de toekomst daarvan opnieuw op zijn verdiensten te bezien". Hij kondigt aan dat de heffing per 1 januari 1977 beëindigd wordt, hoewel als einddatum 1-1-1980 wordt genoemd in de wet van 1973. Lubbers stelt ook een fonds in waar weigeraars hun geld op kunnen storten en haalt hiermee voor een deel de angel uit de strijd. Maar de kiem van een brede anti-kernenergie beweging is dan al gelegd.
In 1972, toen Nederland besloot mee te doen was het de planning dat de bouw in 1973 begon en de kweekreactor in 1978 geopend zou worden. De kosten zouden (incl. inflatie) fl. 1,5 miljard zijn. Nederland zou daarvan 212 miljoen betalen. De bouw begon op 24 april 1973 en was in 1985 voltooid. Het was wachten op de laatste vergunningen. Maar Kalkar werd, na een beslissing in 1990 van de Duitse regering om de reactor niet in gebruik te nemen, verkocht en is nu een (slecht lopend) pretpark. De totale bouwkosten worden geschat op ruim 10 miljard gulden (4, 5 miljard euro).
Protest tegen Kalkarheffing
Leden van het Kalkar-comité demonstreren in Den Haag bij het Tweede Kamer gebouw. Daar wordt het wetsvoorstel ‘Vaststelling van de begroting van het Fonds Ontwikkeling Snelle Kweekreactor 1974’ besproken. In die begroting is de grootste post de inkomsten uit de zgn. 3% Kalkarheffing, die iedereen vanaf 1 juli verplicht is te betalen.
Jaar tegen kernenergie
De Landelijk Stroomgroep Stop Kalkar roept 1975 uit tot het Jaar Tegen Kernenergie. In dat jaar moeten zoveel mogelijk maatschappelijke organisaties overgehaald worden om gezamenlijk acties te ondernemen. Vooral de bouw van Kalkar, uraniumaankopen en de officiële voorlichting rond kernenergievraagstukken moeten dat jaar op extra aandacht rekenen. Dit uit zich in het opzetten van tientallen plaatselijke groepen, het geven van talloze informatieavonden, het schrijven van boeken, brochures en ingezonden artikelen, en het organiseren van symposia (hieronder affiches over drie ervan) etc. Al deze dingen zorgt voor een aanloop naar de beweging en het enorm winnen aan invloed. Vreemd genoeg vinden er dat jaar geen (door ons traceerbare) acties plaats.
Bijlagen:
Eenvoudig ongezien op het terrein
Uit een reportage in de Nieuwe Revu ('Nederlandse kerncentrales wijd open voor sabotage') blijkt dat actievoerder Andre Schmidt al drie jaar lang het kerncentraleterrein van Borssele naar believen op en af loopt. Hij klimt over hekken, gaat het gebouw van de koelwaterinlaat in, e.d om aan te tonen dat de kerncentrale slecht beveiligd is en sabotage simpel. Eis: onmiddellijke sluiting van Borssele. Naar aanleiding van de reportage worden er extra veiligheidsmaatregelen genomen, maar steeds opnieuw zal blijken dat het mogelijk is op het terrein of bij de koelwaterinlaat te komen.
PPR: stop kernenergie; Borssele dicht!
Een groep demonstranten, voorafgegaan door doedelzakspelers, trekt langs de kerncentrale in Borssele. De demonstratie is georganiseerd door de PPR (Politieke Partij Radicalen). De partij heeft een week lang een actiepost vlak bij de kerncentrale in het dorp Borsele, waar iedereen telefonische inlichtingen kan krijgen over kernenergie. Het gebruik van kernenergie is onaanvaardbaar voor de partij. De PPR pleit in de campagne voor de Tweede Kamerverkiezingen van 25 mei voor het sluiten van de bestaande kerncentrales en het stopzetten van alle kernenergieprojecten (zie verkiezingsaffiche)
Harrisburg is overal!
Naar aanleiding van het ongeluk in de Amerikaanse kerncentrale in Harrisburg (28 maart), wordt er een demonstratie georganiseerd bij de kerncentrale in Borssele. Juist daar, omdat Borssele een zelfde soort reactor is als Harrisburg. Zeker 2000 mensen nemen er aan deel. Marijke Overbeek (voorzitster Landelijk Energie Komitee): "Harrisburg dreigt overal. Men zegt nu wel dat de kerncentrale in Borssele zo veilig is, maar dat dachten ze van die van Harrisburg ook". 'Zekerheid over veiligheid' is dan ook het motto.
Ongeveer 400 mensen bestormen na afloop van de demonstratie het terrein van de naast de kerncentrale gelegen conventionele centrale; het hek wordt vernield en er worden leuzen geverfd. De politie grijpt niet in.